1. ” Czytam- bawię się i uczę” – kształcenie kompetencji czytelniczych
W naszym przedszkolu pierwsze kroki związane z realizacją „Odimiennej metody nauki czytania” dr Ireny Majchrzak stawialiśmy w 2005 roku. Naszym celem było i jest stworzenie takich sytuacji edukacyjnych, w których możliwe jest rozbudzanie u dzieci zainteresowań czytelniczych i uwolnienie tego procesu od szkolnych rygorów, a tym samym od stresu oraz indywidualne podejście do każdego dziecka. W roku 2008 mieliśmy zaszczyt gościć w naszej placówce panią Wandę Kostrzyńską- pierwszą w Polsce osobę, która wprowadziła do pracy w przedszkolu idee Ireny Majchrzak. W tym samym roku nauczycielka Beata Makowiecka – Tomczok zainspirowana rezultatami jakie zaobserwowano podczas realizacji treści w/w metody, napisała program „Czytam – bawię się i uczę”, który został przyjęty przez Radę Pedagogiczną.
Celem skonstruowania programu było:
- zaplanowanie sytuacji edukacyjnych prowadzonych w ramach innowacji pedagogicznej;
- wprowadzenie wszystkich liter alfabetu (małych i wielkich, drukowanych i pisanych (nie wykluczając dwuznaków);
- kształcenie spostrzegawczości w zakresie znaków graficznych;
- stwarzanie sytuacji edukacyjnych sprzyjających nabywaniu i rozwijaniu zainteresowania czytaniem zgodnie z indywidualnym tempem rozwoju;
- stwarzanie warunków do różnorodnej aktywności dzieci w toku realizacji zadań stawianych przez nauczyciela,;
- przygotowanie do nauki czytania poprzez zabawę.
Obecnie zabawy czytelnicze są częścią podstawy programowej i obejmują wszystkie grupy wiekowe. Dzieci wprowadzano w świat wizytówek z imionami, które umieszczono na krzesłach oraz w różnych miejscach sali, a kolejne etapy metody i czas ich realizacji dostosowano do ich umiejętności, urozmaicano je i modyfikowano na zasadzie stopniowania poziomu trudności. W salach powstały również kąciki czytelnicze, gdzie dzieci samodzielnie w ciszy i z chęcią podejmowały próbę obcowania z książką, a w grupie najstarszej czytania najpierw prostych zdań, a następnie fragmentów wybranych przeze siebie bajek. Przedszkolaki stały się bardziej komunikatywne, chętnie podejmują rozmowy z rówieśnikami i dorosłymi, wzbogacają zasób słownictwa, we wszystkich grupach wiekowych, bezstresowo, we własnym tempie obcują z literą, sylabą, wyrazem i opanowują umiejętność czytania.
Stosując metodę Ireny Majchrzak możemy wykorzystywać spontaniczne działanie dzieci podczas zabawy, jednocześnie stymulować ich rozwój oraz ukierunkowywać je na radosne i niekonwencjonalne poznawanie liter. Nauczycielowi daje to możliwość zaplanowania działań dydaktycznych, wytyczenie celów oraz ułożenie planu pracy w danej grupie wiekowej z uwzględnieniem ciekawych pomocy dydaktycznych. Wpływa to na efektywną pracę z dziećmi, przezwyciężanie niechęci do nauki czytania, daje szansę na podniesienie atrakcyjności zajęć.
Stwarza ona doskonałe warunki do nauki czytania, gdyż :
- jest systematyczna – dzieci poznają ją już od 3-go roku życia;
- jest bezstresowa – nauka przebiega w formach zabawowych, a zabawa ta jest niejednokrotnie spontaniczna i jest wynikiem chwili, tej jedynej, gdzie dziecko nagle może podjąć aktywność z nauczycielem;
- zapewnia powolne wchodzenie dziecka w świat pisma.
Najważniejszym dla nas potwierdzeniem rezultatów „Odimiennej metody nauki czytania” jest zadowolenie rodziców, a przede wszystkim radość dzieci ze zdobywanych umiejętności.
2. „Cztery pory roku – bezpiecznie, zdrowo, kolorowo”
Innowacja o uwrażliwianiu maluchów na barwy, smaki, zapachy i bezpieczeństwo w oparciu o cykl czterech pór roku. Podstawą powstania ww. innowacji pedagogicznej jest odpowiedź na naturalną ciekawość, zwiększone potrzeby poznawcze i emocjonalne maluchów. wprowadzenie nowych rozwiązań i podniesienie jakości pracy przedszkola. Wprowadzenie innowacji ma na celu uwrażliwianie przedszkolaków na piękno zmieniającej się wraz z porami roku przyrody, wzbudzenie zainteresowania bogactwem jej kolorów, darów natury, ich zapachów, smaków. Program wzbogacony jest o treści związane ze zdrowym żywieniem, jak najczęstszym spożywaniem owoców i warzyw. Dużą uwagę poświęcamy bezpieczeństwu podczas zabaw w każdej porze roku, Zagadnienia programowe to także rozwijanie uzdolnień plastycznych w oparciu o cykl czterech pór roku, ich barwy, kojarzące się z nimi smaki i zapachy. Innowacja będzie realizowana w grupie trzylatków. Materiał będzie realizowany w formie cyklu systematycznych zajęć z wykorzystaniem przedszkolnych środków dydaktycznych, przygotowanych pomocy oraz materiałów. Zajęcia będą się odbywały wg harmonogramu, 1-2 razy w miesiącu i będą się pokrywały z treściami wychowawczo-edukacyjnymi i obszarami tematycznymi wyznaczonymi przez podstawę programową wychowania przedszkolnego oraz miesięczne plany pracy.
Osiągnięcia dzieci wynikają z celów operacyjnych. W efekcie podejmowanych działań dziecko:
– wie jak dbać o własne zdrowie i bezpieczeństwo,
– zna zasady zdrowego żywienia,
– rozumie potrzebę spożywania warzyw i owoców,
– przestrzega zasad higieny,
– uczestniczy w spacerach, zabawach, ćwiczeniach na świeżym powietrzu,
– wie po czym poznać nadchodzące pory roku,
– zna atrybuty każdej pory roku,
– śpiewa piosenki tematyczne, słucha utworów literackich i analizuje treść utworu,
– wie jak stosownie ubrać się do pogody,
– zna i rozróżnia kolory: żółty, niebieski, czerwony, zielony i inne,
– rozwiązuje zagadki o kolorach- wymienia kolory, o których mowa w piosence,
– reaguje na sygnały słowne i dźwiękowe, rozwija sprawności manualne.
3. „Z Guciem poznajemy świat emocji i liter”
Program powstał w oparciu o serię 14 książek pt. „Uczucia Gucia” autorstwa Aurelie Chien, Chow Chine:
„Gucio się cieszy” „Gucio się smuci” „Gucio się złości”
„Gucio się boi” „Gucio się wstydzi” „Gucio zazdrości”
„Gucio się niecierpliwi” „Gucio czuje się winny” „Gucio się nudzi”
„Gucio szaleje” „Gucio się obraża” „Gucio nie może się skupić”
„Gucio nie może zasnąć” „Gucio się denerwuje”
Program składa się z 15 scenariuszy zajęć, których realizację w roku szkolnym rozłożono w czasie od października do czerwca. Opiera się na poznawaniu przygód i emocji, jakie przeżywa Gucio, ćwiczeniach oddechowych oraz zabawach czytelniczych. Metody pracy oparte są na działaniu oraz na bezpośrednim spostrzeganiu, przeżywaniu i słowie. Założeniem programu jest pomoc dzieciom w poznawaniu i nazwaniu wybranych emocji oraz nauka sposobów radzenia sobie w sytuacjach dla niego trudnych w oparciu o wybraną technikę relaksacyjną. Ponadto rozwijanie zainteresowań czytelniczych z wykorzystaniem „Odimiennej metody nauki czytania” autorstwa Ireny Majchrzak.
Celem programu jest:
1. Nabywanie umiejętności rozumienia siebie i innych, potrzeby poszanowania drugiego człowieka, jego odmienności i indywidualności.
2. Zapoznanie dzieci z prawami i obowiązkami, światem wartości moralnych oraz koniecznością ponoszenia konsekwencji swoich czynów.
3. Nabywanie umiejętności społecznych, radzenie sobie w sytuacjach trudnych.
4. Stworzenie okazji do odreagowania napięć emocjonalnych
5. Budowanie pozytywnego obrazu siebie.
6. Rozpoznawanie i nazywanie emocji u siebie i innych.
7. Zaciśnięcie więzi z najbliższym otoczeniem społecznym.
8.Stwarzanie sytuacji edukacyjnych sprzyjających nabywaniu i rozwijaniu zainteresowania czytaniem zgodnie z indywidualnym tempem rozwoju dziecka.
9. Stwarzanie warunków do różnorodnej aktywności dzieci w toku realizacji zadań stawianych przez nauczyciela.
4. “Kodowanie to przygoda” – ruch, nauka i zabawa.
Kodowanie to nie programowanie, lecz przetwarzanie informacji na kod, czyli umowny system znaków. Z kodami spotykamy się obecnie na każdym kroku. I wciąż ich przybywa. Głównym celem wprowadzanej innowacji jest rozwijanie u wychowanków kompetencji kluczowych, m. in. rozumienia i tworzenia informacji, algorytmów, instrukcji do rysunków, prawidłowego reagowania na różne sygnały, poruszaniu się po ulicy, w doskonaleniu umiejętności matematycznych, cyfrowych, czytelniczych, w sposób najbardziej przyjazny dzieciom, poprzez zabawę, ruchu, doświadczanie i eksperymentowanie. Początkowo dzieci będą zapoznawały się z tajnikami programowania, aby nabyć umiejętności kodowania poprzez ćwiczenia i zadania rozwijające logiczne myślenie, pamięć, spostrzegawczość a także koordynację wzrokowo-ruchową, umiejętność tworzenia ciągów przyczynowo- skutkowych, kreatywność, umiejętność pracy w zespole i współdziałania.
Pierwszym etapem nauki programowania będą zajęcia wprowadzające do programowania np.: swobodne budowanie i manipulowanie –zapoznanie się z pomocami; budowanie wieży wg wzoru i słownej instrukcji; tworzenie rytmów; itp.
Drugim etapem będą zajęcia na macie czyli tzw. kodowanie na dywanie, dzięki tym zabawom dzieci nabywają wiedzy o kodowaniu. Trzecim etapem będzie wykorzystanie technologii komputerowej podczas zajęć – praca z programem Scratch Junior.
CZĘSTOTLIWOŚĆ ZAJĘĆ:
dwa razy w miesiącu – zajęcia główne;
zabawy, ćwiczenia, karty pracy – aktywności o różnym charakterze i różnej częstotliwości (w każdym tygodniu).
BLOKI TEMATYCZNE
Zajęcia uwzględniają Podstawę Programową Wychowania Przedszkolnego dla przedszkoli, oddziałów przedszkolnych w szkołach podstawowych oraz innych form wychowania przedszkolnego, są jej uzupełnieniem, rozszerzeniem, podczas opracowywania szczegółowych scenariuszy wykorzystane zostały materiały dydaktyczne stworzone w ramach programu Uczymy dzieci programować.